ütün insanlığın ortak mirası olarak kabul edilen, evrensel değerlere sahip kültürel ve doğal varlıkları dünyaya tanıtmak, toplumda söz konusu evrensel mirasa sahip çıkacak bilinci oluşturmak ve çeşitli sebeplerle bozulan, yok olan kültürel ve doğal değerlerin yaşatılması için gerekli iş birliğini sağlamak amacıyla, 16 Kasım 1972 tarihinde “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme” kabul edilmiştir. Ülkemiz bu sözleşmeye 1983 yılında taraf olmuştur. Uluslararası önem taşıyan, bu nedenle takdire ve korunmaya değer kültürel ve doğal varlıklara “Dünya Mirası” statüsü tanınmaktadır. 2022 yılı itibariyle dünya genelinde Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Miras Listesi’ne kayıtlı 1.154 kültürel ve doğal varlık bulunmakta olup bunların 897 tanesi kültürel, 218 tanesi doğal, 39 tanesi ise karma (kültürel/doğal) varlıktır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı sorumluluğu altında yürütülen çalışmalar neticesinde Türkiye, 2022 yılı itibariyle 17 kültürel ve 2 karma toplamda 19 tane UNESCO Dünya Mirası Alanı’na ev sahipliği yapmaktadır. Karma miras alanları hem doğal hem de kültürel öneme sahip unsurlar içerir. Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde çok sayıda yeri bulunmaktadır. 2022 yılı itibariyle Geçici Listedeki Türkiye’de bulunan kültürel, tarihi ve doğal değeri olan alan sayısı 84’e ulaşmıştır. Bunların hepsi büyük bir tarihsel öneme sahiptir ve şüphesiz korumayı ve uluslararası tanınırlığı hak etmektedirler.
İstanbul'un Tarihi Alanları (1985)
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) (1985)
Hattuşa (Boğazköy) - Hitit Başkenti (Çorum) (1986)
Nemrut Dağı (Adıyaman) (1987)
Xanthos-Letoon (Antalya - Muğla) (1988)
Safranbolu Şehri (Karabük) (1994)
Troya Antik Kenti (Çanakkale) (1998)
Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) (2011)
Çatalhöyük Neolitik Kenti (Konya) (2012)
Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir) (2014)
Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu (Bursa) (2014)
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri (Diyarbakır )(2015)
Efes (İzmir) (2015)
Ani Arkeolojik Alanı (Kars) (2016)
Afrodisias (Aydın) (2017)
Göbeklitepe Arkeolojik Alanı (Şanlıurfa) (2018)
Arslantepe Arkeolojik Alanı (Malatya) (2021)
İki tanesi de hem kültürel hem de doğal miras olarak listeye alınmıştır
Göreme Milli Parkı ve Kapadokya (Nevşehir-Kayseri) (1985)
Pamukkale-Hierapolis (Denizli) (1988)
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası - SİVAS
Arslantepe Arkeolojik Alanı - MALATYA
Turizm Ülkesi Türkiye
Geleneksel Sanatlar
Tiyatro
Türk Mutfağında Öne Çıkan Lezzetler
UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerinde Türkiye
Somut olmayan kültürel mirası görünür kılmak, önemi konusunda kamuoyu bilincini artırmak ve kültürel çeşitliliğe saygı içinde diyalogu desteklemek için UNESCO tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi, Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi ve İyi Koruma Uygulamaları Listesi oluşturulmuştur. Her yıl üye ülkeler tarafından yeni unsurlar kaydedilerek bu listeler güncellenmektedir. Bu bağlamda Kültür ve Turizm Bakanlığı ülkemizin sahip olduğu zengin kültürel değerlerin ulusal ve uluslararası düzeyde korunmasını, yaşatılmasını ve geleceğe güvenle aktarılmasını hedeflemektedir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen çalışmalar neticesinde Türkiye, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kayıt ettirdiği 21 unsur ile en çok kültürel değer kaydettiren 4. ülke konumundadır.
Bu varlıklardan 17’si kültürel olarak;
İstanbul'un Tarihi Alanları (1985)
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) (1985)
Hattuşa (Boğazköy) - Hitit Başkenti (Çorum) (1986)
Nemrut Dağı (Adıyaman) (1987)
Xanthos-Letoon (Antalya - Muğla) (1988)
Safranbolu Şehri (Karabük) (1994)
Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) (2011)
Çatalhöyük Neolitik Kenti (Konya) (2012)
Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir) (2014)
Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu (Bursa) (2014)
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri (Diyarbakır )(2015)
Efes (İzmir) (2015)
Ani Arkeolojik Alanı (Kars) (2016)
Afrodisias (Aydın) (2017)
Göbeklitepe Arkeolojik Alanı (Şanlıurfa) (2018)
Arslantepe Arkeolojik Alanı (Malatya) (2021)
Ülkemiz tarafından gerçekleştirilen bu çalışmalar neticesinde Türkiye bu alandaki örnek ülkelerden biri olarak gösterilmekte olup, ülkemizin kültürel diplomasisine ve kültür ekonomisine katkı sağlanmaktadır. Türkiye’nin 2006 yılında taraf olduğu UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’nin (2003) icracı birimi olan Kültür ve Turizm Bakanlığınca ülkemizin sahip olduğu zengin kültürel mirasın insanlığın ortak mirası olarak ilan edilmesine yönelik ulusal ve uluslararası çalışmalar yoğun bir şekilde devam etmektedir.
“BENİM TÜRKİYEM”
Siz de sizin gözünüzden Türkiye'yi anlatarak bize katkıda bulunabilirsiniz.