K
adim medeniyetimizin en kıymetli hazineleri olan şehirlerimizin ihyası ve yeniden inşası için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın öncülüğünde kentsel dönüşüm seferberliği başlatılmıştır. Kentsel dönüşüm projeleriyle amaçlanan; deprem kuşağında bulunan ülkemizde olası bir afette can ve mal kayıplarının önlenmesi, gecekondu alanları ve çöküntü bölgelerinin yeniden inşa edilmesi, tarihi ve kültürel dokuların korunmasıdır. Bu sayede düzenli altyapıya sahip, verimli enerji kullanımını sağlayan, yeşil dönüşüm odaklı ve dirençli şehirlerin kurulması sağlanmaktadır. Ayrıca bu alanlarda, yerli ve millî ürünlerin kullanılmasını teşvik eden politikalarıyla, istihdamın artırılması konularında ortaya koyduğu ekonomik katma değer sayesinde, riskin fırsata dönüştürülmesini mümkün kılmaktadır. Bu amaçla Bakanlık, can veya mal kaybına yol açma riski taşıyan yerleşim alanlarının, güvensiz ve sağlıksız yapılardan arındırılarak afetlere duyarlı ve bütüncül planlama yaklaşımı çerçevesinde, sosyal donatı ve yeşil alanlarıyla, ulaşım sistemiyle yaşanabilir sağlıklı ve güvenli kentsel alanların oluşturulmasına yönelik kentsel dönüşüm konusunda faaliyetlerine hızla devam etmektedir.
Kentsel dönüşüm sürecine halkın katılımının sağlanması, arz-talep dengesinin tespit edilmesi ile birlikte sosyal-ekonomik yapının analizi için geliştirilen sosyal etüt programları kentsel dönüşüm sürecinin önemli bir adımını oluşturmaktadır. Bakanlıkça kentsel dönüşüm yapılması planlanan alanlarda yaşayan ve çalışan nüfusa ilişkin gerçekleştirilen toplumsal yapı analizleri ile halkın demografik ve sosyal yapısı tespit edilmekte, ihtiyaç ve beklentileri toplanmaktadır. Bu kapsamda; nüfusun beklentilerine yönelik proje alternatifleri geliştirilmektedir. Bunun yanında kentsel dönüşüm uygulama alanlarında dezavantajlı gruplar için fiziksel engellerin ortadan kaldırıldığı engelsiz yaşam alanları oluşturularak toplumun bütün kesimlerinin ihtiyaçlarına yönelik projeler geliştirilmektedir.
6306 sayılı Kanun kapsamında belirlenen riskli
alan ve rezerv yapı alanlarında devam eden kentsel dönüşüm çalışmalarının temel amacı; sağlıksız, güvensiz ve riskli yapı stokuna sahip alanların yaşanabilir kent parçalarına dönüşmesini
sağlamak, riskli yapı ve riskli alanlarda yaşayan
kesimlerin gelecekte sağlıksız kentsel mekânlarda yaşamasının önüne geçmektir. Bu temel ilkeler
doğrultusunda ortaya konulan dönüşüm çalışmaları; Afet Riski Altındaki Alanların ve Yapıların
Dönüşümü (deprem, yangın, sel, heyelan, vb.),
Sürdürülebilir/Akıllı/İklim Dostu Kentlerin Planlanması, Terörden Zarar Gören Bölgelerde Yapılan Çalışmalar, Tarihi Kent Dokusunun, Kültürel
Mirasın Korunması/Yaşatılması Çalışmaları ve
Sanayi Alanlarının Taşınması/Dönüşümü başlıkları altında gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda
gerçekleştirilen kentsel dönüşüm çalışmalarının
hedefleri; sürdürülebilir ve iklim duyarlı kentsel
dönüşüm modeli benimsenerek, tarihi ve kültürel
değerler korunarak, yatay mimari esas alınarak
ve değer artışının adil/dengeli dağıtılarak yılda
300.000 olmak üzere 20 yılda 6 milyon yapının
dönüşümünün gerçekleştirilmesidir.