ÇALIŞMA HAYATI
T
ürkiye’de toplumsal uzlaşma fikrinin yerleştirilmesi ve sorunların çağdaş bir yaklaşımla çözülmesi amacıyla işçi-işveren-hükûmet arasında üçlü diyalog ve iş birliğinin kurumsallaştırılmasına yönelik çabalar her zaman ön planda tutulmuştur. Çalışma hayatına ilişkin bütün düzenlemelerde sosyal diyalog mekanizmaları etkin olarak kullanılmaktadır. İş Kanunu’nun 114. maddesi ile düzenlenen Üçlü Danışma Kurulu sosyal diyaloğa destek sağlayan bir yapı olarak oluşturulmuştur. 1995 yılında Ekonomik ve Sosyal Konsey kurulmuş, 11 Nisan 2011 tarih ve 4641 sayılı “Ekonomik ve Sosyal Konseyin Kuruluşu, Çalışma Esas Ve Yöntemleri Hakkında Kanun” ile yasal statüye kavuşmuştur. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Kamu Personeli Danışma Kurulu gibi araçlarla sosyal taraflar ve Hükûmet görüş alış verişinde bulunabilmektedir.
Ayrıca Anayasamızın 53. maddesine eklenen fıkra ile memurların da örgütlenmesi sağlanmış ve memur sendikaları da kurulmuştur. 12 Eylül 2010 tarihli Anayasa değişikliği ile kamu görevlilerine toplu sözleşme yapma hakkı getirilmiştir. Toplu sözleşme hükümleri, sözleşmenin yapıldığı tarihi takip eden iki mali yıl için geçerlidir.
Ayrıca Anayasamızın 53. maddesine eklenen fıkra ile memurların da örgütlenmesi sağlanmış ve memur sendikaları da kurulmuştur. 12 Eylül 2010 tarihli Anayasa değişikliği ile kamu görevlilerine toplu sözleşme yapma hakkı getirilmiştir. Toplu sözleşme hükümleri, sözleşmenin yapıldığı tarihi takip eden iki mali yıl için geçerlidir.
İşçi ve İşveren Sendikaları
Sendikaların kurulması ilk kez 20 Şubat 1947 tarihli ve 5018 sayılı İşçi ve İşveren Sendikaları ve Sendika Birlikleri Hakkında Kanun ile mümkün olmuştur. İşçiler, belirli illerde sendika birlikleri ve belirli iş kollarında sendika federasyonları oluşturmuştur. 1963 yılında yürürlüğe giren 274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu ile işçilere hem grev hem de toplu iş sözleşmesi hakkının verilmesi ve sendikaları güçlü duruma getirecek yeni iktisadi imkânların sağlanması Türk işçi hareketi açısından önemli bir dönüm noktası olmuştur. 1982 Anayasası’ndan sonra toplu iş ilişkileri 2821 ve 2822 sayılı Kanunlarla düzenlenmiştir.
2012 yılında uluslararası normlar dikkate alınarak ve sosyal tarafların da mutabakatıyla hazırlanan 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 07 Kasım 2012 tarihli ve 28460 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş, işçi ve işveren sendikaları ile konfederasyonların kuruluşu, yönetimi, işleyişi, denetlenmesi, çalışma ve örgütlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile işçilerin ve işverenlerin karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumları ile çalışma şartlarını belirlemek üzere toplu iş sözleşmesi yapmalarına, uyuşmazlıkları barışçı yollarla çözümlemelerine, grev ve lokavta başvurmalarına ilişkin usul ve esaslar bu Kanunla düzenlenmiştir.
2012 yılında uluslararası normlar dikkate alınarak ve sosyal tarafların da mutabakatıyla hazırlanan 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 07 Kasım 2012 tarihli ve 28460 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş, işçi ve işveren sendikaları ile konfederasyonların kuruluşu, yönetimi, işleyişi, denetlenmesi, çalışma ve örgütlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile işçilerin ve işverenlerin karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumları ile çalışma şartlarını belirlemek üzere toplu iş sözleşmesi yapmalarına, uyuşmazlıkları barışçı yollarla çözümlemelerine, grev ve lokavta başvurmalarına ilişkin usul ve esaslar bu Kanunla düzenlenmiştir.
Türkiye İşçi Sendikalari Konfederasyonu (TÜRK-İŞ)
Bağlı sendikaların üye sayıları itibarıyla en çok üyeye sahip işçi sendikaları konfederasyonu olan Türk-İş, 1952 yılında faaliyetlerine başlamış ve işçilere grev hakkının tanınmadığı 1952-1963 döneminde, temsil ettiği üyeler lehine yasalar çıkarılması ve görüşmeler yoluyla ücretlerin artırılması doğrultusunda gayret göstermiştir. 1963 sonrasında Türk-İş’e bağlı sendikaların ve bu sendikalarda kayıtlı işçilerin sayısı artış göstermiştir.
6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Türk-İş’e üye 33 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 1.256.438’dir.
Bağlı sendikaların üye sayıları itibarıyla en çok üyeye sahip işçi sendikaları konfederasyonu olan Türk-İş, 1952 yılında faaliyetlerine başlamış ve işçilere grev hakkının tanınmadığı 1952-1963 döneminde, temsil ettiği üyeler lehine yasalar çıkarılması ve görüşmeler yoluyla ücretlerin artırılması doğrultusunda gayret göstermiştir. 1963 sonrasında Türk-İş’e bağlı sendikaların ve bu sendikalarda kayıtlı işçilerin sayısı artış göstermiştir.
6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Türk-İş’e üye 33 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 1.256.438’dir.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK)
DİSK, 1967 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre DİSK’e üye 21 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 220.357’dir.
DİSK, 1967 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre DİSK’e üye 21 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 220.357’dir.
Türkiye Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu (HAK-İŞ)
HAK-İŞ 1976 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Hak-İş’e üye 20 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 762.439’dur.
HAK-İŞ 1976 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Hak-İş’e üye 20 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 762.439’dur.
Tüm İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜM-İŞ)
Tüm İşçi Sendikaları Konfederasyonu 2015 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Tüm-İş’e üye 11 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 1.624’dür.
Tüm İşçi Sendikaları Konfederasyonu 2015 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Tüm-İş’e üye 11 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 1.624’dür.
Ülkem İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ÜLKEM-İŞ)
Ülkem İşçi Sendikaları Konfederasyonu 2019 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Ülkem-İş’e üye 10 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 3.491’dir.
Ülkem İşçi Sendikaları Konfederasyonu 2019 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Ülkem-İş’e üye 10 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 3.491’dir.
Anadolu İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ANADOLU-İŞ)
Anadolu İşçi Sendikaları Konfederasyonu 2020 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Anadolu-İş’e üye 4 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 610’dur.
Anadolu İşçi Sendikaları Konfederasyonu 2020 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Anadolu-İş’e üye 4 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 610’dur.
Yeniden Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (YENİDEN MİSK)
Yeniden Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu 2021 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hak- kında Tebliğ’e göre Yeniden Misk’e üye 6 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 225’dir.
6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Türkiye’de bağımsız 113 işçi sendikası bulunmakla birlikte bu sendikalara üye 35.101 kişi bulunmaktadır.
Yeniden Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu 2021 yılında kurulmuştur. 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hak- kında Tebliğ’e göre Yeniden Misk’e üye 6 sendika bulunmakla birlikte üye sayısı 225’dir.
6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre Türkiye’de bağımsız 113 işçi sendikası bulunmakla birlikte bu sendikalara üye 35.101 kişi bulunmaktadır.
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK)
Endüstri ilişkilerinde işveren kesimi temsil eden üst kuruluştan biri olan TİSK, 1962 yılında kurulmuştur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kayıtlarına göre TİSK’e üye 20 işveren sendikası bulunmaktadır.
Endüstri ilişkilerinde işveren kesimi temsil eden üst kuruluştan biri olan TİSK, 1962 yılında kurulmuştur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kayıtlarına göre TİSK’e üye 20 işveren sendikası bulunmaktadır.
Tüm İşverenler Sendikaları Konfederasyonu (TİSKO)
İşveren kesimini temsil etmek üzere kurulan bir diğer konfederasyon olan TİSKO, 2019 yılında kurulmuştur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kayıtlarına göre TİSKO’ya üye 5 işveren sendikası bulunmaktadır.
İşveren kesimini temsil etmek üzere kurulan bir diğer konfederasyon olan TİSKO, 2019 yılında kurulmuştur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kayıtlarına göre TİSKO’ya üye 5 işveren sendikası bulunmaktadır.
Kamu Görevlileri Sendika Konfederasyonları
4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Top- lu Sözleşme Kanunu Gereğince Kamu Görevlileri Sendikaları ile Konfederasyonların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre 4688 sayılı Kanuna tabi 12 konfederasyon ve 231 sendika bulunmaktadır. Söz konusu Tebliğ’e göre Kamu Emekçileri Sendikaları Kon- federasyonuna (KESK) bağlı 11 sendika ve 150.338 üye; Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonuna (TÜRKİYE KAMU-SEN) bağlı 11 sendika ve 526.684 üye; Memur Sendikaları Konfederasyonuna (MEMUR-SEN) bağlı 11 sendika ve 1.054.642 üye ve diğer konfederasyonlara bağlı veya bağımsız 198 sendika ve 263.181 üye bulunmaktadır.
4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Top- lu Sözleşme Kanunu Gereğince Kamu Görevlileri Sendikaları ile Konfederasyonların Üye Sayılarına İlişkin 2022 Temmuz İstatistikleri Hakkında Tebliğ’e göre 4688 sayılı Kanuna tabi 12 konfederasyon ve 231 sendika bulunmaktadır. Söz konusu Tebliğ’e göre Kamu Emekçileri Sendikaları Kon- federasyonuna (KESK) bağlı 11 sendika ve 150.338 üye; Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonuna (TÜRKİYE KAMU-SEN) bağlı 11 sendika ve 526.684 üye; Memur Sendikaları Konfederasyonuna (MEMUR-SEN) bağlı 11 sendika ve 1.054.642 üye ve diğer konfederasyonlara bağlı veya bağımsız 198 sendika ve 263.181 üye bulunmaktadır.
Turizm Ülkesi Türkiye
Geleneksel Sanatlar
Tiyatro
Türk Mutfağında
Öne Çıkan Lezzetler
Öne Çıkan Lezzetler
